- De inflatie is in Turkije gestegen naar een niveau van 21 procent.
- De hoge inflatie overtreft de tarieven van gemiddelde spaarrentes in Turkije, die afgelopen maand rond de 15 procent lagen.
- Door de uitholling van de waarde van hun lira’s hamsteren consumenten in Turkije onder meer iPhone’s als oppotmiddel.
- Lees ook: Turkse lira implodeert: iPhones zijn het nieuwe goud en worden gebruikt als oppotmiddel
Turkije dreigt ten prooi te vallen aan hyperinflatie en dat is geen pretje. Turken waren voor hun dagelijkse inkopen vorige maand nog duurder uit dan economen hadden voorspeld. De prijzen die consumenten moesten betalen voor goederen en diensten stegen gemiddeld met ruim 21 procent ten opzichte van dezelfde maand vorig jaar.
Turkije kampt al maanden met een steeds hogere inflatie, waar president Recep Tayyip Erdogan met zijn ongebruikelijke economische denkbeelden aan lijkt bij te dragen.
Consumentenprijzen stegen volgens het Turkse nationale statistiekbureau gemiddeld 21,3 procent in november, wat meer is dan de toch al fikse inflatie van 19,9 procent in oktober. Economen hadden in een peiling van financieel persbureau Bloomberg gerekend op prijsstijgingen van 20,7 procent.
source: tradingeconomics.com
De Turkse lira is de afgelopen maanden fors minder waard geworden, wat het leven voor Turken duurder maakt. Geïmporteerde producten worden daardoor duurder.
Wat ook meespeelt is dat Erdogan ondanks de prijsstijgingen telkens pleit voor renteverlagingen, terwijl centrale banken doorgaans de rente verhogen om hoge inflatie tegen te gaan.
Erdogan, die met een reeks ontslagen zijn grip op de centrale bank heeft versterkt, zei eerder deze week nog jarenlang de rente laag te willen houden. Daarop zakte de lira weer fors.
Inflatie in Turkije 21%: waarde spaargeld holt achteruit
Maar wat doet zo'n sterke inflatie nu concreet met je koopkracht? Wie spaargeld op de bank laat staan in Turkije krijgt uiteraard ook rente. Uit data van de Turkse centrale bank blijkt dat gemiddelde spaarrentes voor geld dat snel opgenomen kan worden in november rond de 15 procent lagen. Dit impliceert dus een gat van zo'n 6 procentpunt tussen de inflatie en de spaarrente.
Ter vergelijking: in Nederland is de inflatie ook fors hoger dan de gemiddelde spaarrente voor vrij opneembare rekeningen, maar daar is het gat momenteel ruim 3 procentpunt.
Gelet op de steeds snellere toename van de inflatie is het voor inwoners van Turkije een continue race tegen de toenemende geldontwaarding.
Een gat van 6 procentpunt tussen de inflatie en spaarrentes betekent dat 1.000 Turkse lira na een jaar nog maar een koopkracht heeft van ongeveer 940 lira. Met hetzelfde bedrag kun je dus voor 60 lira minder aan spullen kopen door de gestegen prijzen. Als een dergelijke geldontwaarding bijvoorbeeld drie jaar aanhoudt, is het koopkrachtverlies van 1.000 lira meer dan 160 lira.
Gelet op dit risico zoeken consumenten in Turkije naar aankopen die naar verwachting hun waarde beter behouden dan de eigen valuta. In dit verband is het niet verwonderlijk dat bijvoorbeeld Apple de verkoop van iPhone's tijdelijk opschortte in november, omdat veel Turken hun lira's zo snel mogelijk wilden inwisselen voor een 'waardevaste' smartphone.